Lazca Öğretim Programı Girişiminde Son Durum
İrfan Çağatay Aleksishi
Malumunuz olduğu ya da olmadığı üzere, 2012'nin Haziran ayında Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer bir açıklama yaptı. Bakan açıklamasında özetle "Öğretmen buldukça, yeterli öğrenci varsa Zazaca, Kırmançice, Lazca, Abhazca da seçmeli ders olacak." dedi.
Edindiğimiz bilgiye göre, MEB bu açıklamayı yapmadan çok önce Mardin Artuklu Üniversitesindeki Yaşayan Diller Enstitüsünden bir grup akademisyene Kürtçe ve Zazaca için gerekli Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının hazırlanması için görevlendirmelerde bulunmuş yani bunları hazırlatmıştı. Bu ders kitapları ve öğretim programı ile geçen sene 28 bin kadar çocuk Kürtçe ve Zazaca derslerini seçmeli ders olarak seçmiştir.
Bütün bunlar olurken, aslında sadece Kürtlere değil bütün yerel dillere bu hak tanınmıştır diyebilmek için seçmeli derslere dahil edilen Lazca, Abhazca, Adigece vb. diller için ise MEB herhangi bir adım atmamış ve atacak gibi de görünmemektedir.
MEB'den bir adım ummayan Çerkez aktivistler, Kafkas Dernekleri Federasyonu bünyesinde oluşturdukları bir birim vasıtasıyla hemen toparlanarak geçen sene Abhazca ve Adigece için bir öğretim programı hazırlamayı başardılar ve MEB'e sundular. Kabul edilen programla birlikte geçen yıl birkaç yerde birkaç öğrenciyle dahi olsun seçmeli ders sınıflarının açılması sağlandı. Çerkez aktivistler öğretim materyali için haftalık toplantılar düzenleyerek bu takım çalışmasını halen sürdürüyorlar.
Ancak biz Lazlar bu süreci değerlendiremedik. Doğrusu bir müfredat programının hazırlanması gerektiğinden, hatta bunun bizim tarafımızdan hazırlanması gerektiğinden bile haberdar olmayan bizler Bakanlığın atacağı adımı bekledik. Ancak Bakanlık Bakanın bu açıklamalarına rağmen herhangi bir altyapı oluşturma girişiminde bulunmadı, derslerin verilebilmesi için herhangi bir hazırlığı girişmedi. Sadece söylemde kaldı.
Geçen yıl Fındıklı'da öğretmenlik yapan Hasan Uzunhasanoğlu arkadaşımızın ders seçme dönemindeki çalışmaları ile Bakanlığın öngördüğü alt sınırın üzerinde (yanlış hatırlamıyorsam 17) öğrencinin Lazcayı seçmesi sağlandı. Bu dilekçelere rağmen, ne yazık ki, okul müdürlüklerinden Öğretim Programının olmamasından dolayı Yaşayan Diller ve Lehçeler dersi içerisinde "Lazca dersinin" seçilemeyeceği cevabını aldık.
Yani gördük ki Lazcanın okullarda okutulabilmesi için gerekli olan tek şey, bu amaçla aramızdaki tek engel Öğretim Programı idi.
2012-2013 öğretim yılını kaçırdık. Ancak 2013-2014 için hazırlıklar yapmaya başladık. Abhaz-Adigece ve Kürtçe-Zazaca ders programlarını edindik ve çalışmalara başladık. Ancak burada izah edemeyeceğim bazı sebeplerle programın hazırlanması işinde Lazcasıyla "uci cevicinit" üstümüze düşen sorumluluğu öteledik.
Ancak tekrardan iş bir anlamda üzerimize kaldı. Gola Derneği çevresi ve Hasan Uzunhasanoğlu ile bazı dostların katılımıyla tekrar müfredat üzerinde çalışmaya başladık. Ders materyali hazırlayan Çerkez aktivistleri dinledik, Yaşayan Diller Enstitüsünün müdürü ile görüştük. Mayıs sonunda Ankara'ya gittik ve MEB yetkilileri ile temasa geçtik. Buraya hazırladığımız 5. Sınıflar için Lazca Öğretim Programımızı da sunduk ancak Öğretim Materyalleri başkanı bize programların değiştiğini ve 5-8 arası bir program hazırlamamız gerektiğini söyledi. Bunun üzerine biz hızlı bir tempo ile çalışmaya başladık ve 5-8 arası bir müfredat programı hazırlayarak bu gün MEB'e ulaştırmayı başardık.
Ancak bu hafta başı gelecek öğretim yılı için ders seçmelerin başladığını ve bu sürenin 14-21 Haziran 2013 tarihleri ile sınırlı olduğunu öğrendik. Bu durumda elimizden geldiğince hızlı bir şekilde ve bazı eksikler de barındırmakla birlikte Öğretim Programımızı ilgili kuruma gönderdiysek de bunun incelenip onaylanma süresi birkaç aylık bir süredir ve en erken Eylül ayına doğru müfredatımız MEB tarafından onaylanabilecektir. Müfredatı olmayan dersler seçilemeyeceği için ve halen müfredat onaylanmadığı için bu yıl Lazca Ders sınıflarının açılması ne yazık ki tehlikeye düşmüştür.
MEB'deki ilgili kişilerle yaptığım görüşmelere göre yurt dışından gelen öğrenciler ve ders seçemeyenler için Eylül ayında ikinci bir ders seçme ek süresi tanınabilecektir, ancak bu da kesin değildir.
KAFFED de bu durumdan doğan memnuniyetsizliğini bildirmiş ve şöyle bir açıklama yapmıştır: "Seçmeli Anadil eğitimini kimsenin seçememesi için sadece bir haftalık süre veren MEB genelgesi kabul edilemez. Bizler Federasyon olarak MEB nezdinde gerekli girişimlerde bulunup sürenin uzun tutulmasını Okulların açılacağı tarihe kadar başvuru yapılabilmesini talep edeceğiz. Duyarlı olan her kesin bulunduğu bölgedeki il ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine başvuru yapması faydalı olacaktır." Bu denenmesi gereken bir yöntemdir.
Lazcanın kaybedecek tek bir yılı bile yoktur. Bu yüzden müfredat programı kabul edilinceye kadar duyarlı velilerimizi Milli Eğitim Müdürlüklerine giderek ders seçme süresinin uzatılması yönünde başvurularda bulunmaya davet ediyoruz.
Bizler de MEB'deki prosedürün hızlı ilerlemesi ve aşamaların hızlanması için telefon trafiğine devam edeceğiz.
Bu faaliyetlerimizi takip eden dostlarımızı gelişmelerden haberdar etmeye devam edeceğiz.