Lazca.org / BERBERİMİN LAZCAYA BAKIŞI

BERBERİMİN LAZCAYA BAKIŞI

Dün Ardeşen ilçesindeki berberime gittim. Tıraş olurken berber çocuğundan bahsetmeye başladı. Her baba gibi o da çocuğu ile yaşadıklarını anlatırken aslında bizlere ne kadar sevdiğini anlatıyordu. Sevilmeyecek biri de değildi kerata:)
Fırsat bulduğum ilk cümle sonunda dinlemeye ara vererek  Lazca öğretiyor musun? dedim.
'Babaannesinden öğreniyor' dedi. Sonra aniden ben Lazcayı sevmiyorum demez mi. Haydaaa! herkes şokta:) 

Neden diye sordum gülerek. 
Dedi ki
Ben Lazca konuşurken tam Lazca ifade edemiyorum.
Mesela Jileti değiştireceğim derken bile jiletin Lazcası yok Türkçe daha iyi dedi.

Asıl mesele şu
Ortak dilimiz Türkçe fakat bana göre Lazca ifade gücü daha kuvvetli bir dil. Aslında dillerde kuvvet de olmaz kuvvet kelimelerde ve onu dilinde harmanlamakta yani akılda zekada.

Jilet kelimesini Türkçe sanıp "Lazcası yok ben Lazca sevmiyorum" diyen Lazlar önce Türkçe öğrenmelidir.
Ben yardımcı olayım kelimeler konusunda

Jilet: Amerikan şirketinin adından Türkçeye geçti (1800lü yıllar)

Canımızdan çok sevdiğimiz çocuklarımızı Farsca seviyoruz. Can:Farsca

Hürriyetimize Arapça düşkünüz

Selamı, merhabayı Arapça yaparız

Haftamızın günleri ve yılın ayları Babilce, Süryanice Akatca, Farsca ve Arapça.. .

Renklerimiz Fransızca, Arapça, ispanyolca, Farsca....

Şimdi asıl meselemize gelelim.
Bir şeyi bilmezsen sevemezsin.
Bilmek için de Lazca okullarda üniversitelerde ve hayatımızda olmalıdır. Yıllarca farklı renkler kötü bir şey imiş gibi sistematik olarak anlatıldı.

Klasik şeyleri sorgulayın
Çocuklara Lazca öğretirsen Türkçeyi bozuk konuşurlarmış...
Öyle de yaptılar. Peki Bunların Türkçesi çok mu iyi?
Yooo:) öyle kayda değer bir şey de yok ortada.

Diyeceksiniz ki Lazcadan yine de etkilendi.
Oysa Lazca konuşanlar Lazca bilmeyen Rizelilerden daha az aksanlı konuşurlar. Türkçe ülkemizde de çok ağız farklılıkları barındırıyor. Türkçe kabulünde İstanbul değil de Karadeniz şivesi   kabul görse hepiniz spiker derecesinde Türkçeye hakim olurdunuz. Çok şirin geldi değil mi? :)

Şimdi Lazca öğretmedik de ülkemiz uluslararası okuma yazma oranında neredeyiz?
Ben diyeyim arka sıralardayız. Daha anlaşılır dilde diyeyim sınıfın duvar tarafındayız.

Son yapılan bilimsel araştırmalar gösterdi ki 7 yaşına kadar 7 dili eksiksiz öğrenebilir. Yani çocuklarda bu cevher var. Neden bu Lazcaya kısıtlama.
6 dili şu an israf etmek niye?

Hani "ifade gücü yok" deniliyor ya
Lazca gayet güzel ve ifade edilebilir bir dil. Bana göre Lazcadan Türkçeye kelime vermek Lazım.
Kendisi de halis muhlis Laz olan TDK   kelime türetirken anadili olan Lazcadan Türkçeye kelimeler kazandırmalıdır.

İfade edemiyorum dedi ya alın size ifade

Kesmek fiilinin Lazcada onlarcası var
Ekvati
Cekvati
Mekvati
Golakvati
Molakvati
Meşkori
Eikori
Doşkori
Golaşkori
Molaşkori
Mesxapi
Golasxapi
......
Mexerxi
Goxorxi
Mensali
Ve daha aklıma gelmeyen çok şey

Her Laz hatta her insan dilleri yaşatmak için çabalamalıdır.

Dil ölürse kültür de ölür. Kültürü olmayanlar kültürsüz herif olmaktan öte renksiz kokusuz farksız tek tip insan olurlar.

Tek tip olma sen kendin ol!

KLEMURİŞİ Ramazan Kosanoğlu

21-07-2016, 01:51
Geri gel