LAZCADA OXOŞVERİ Ç̌ENDEÇ̌İ DENİLEN "HEMŞİN ÇORABI"NA PATENT BAŞVURUSU

Hemşin Belediyesi, asırlardır yaşatılan yöreye özgü Hemşin çorabının coğrafi işaret olarak tescili için Türk Patent ve Marka Kurumuna başvurdu.

Geçmişte koyun yününden, bugün ise farklı ipler de kullanılarak beş şiş ile örülen, motifleri doğadan esinlenilerek seçilen çorap, Ekim 2021'de tescillendi.

Kullanılan motife göre kiraz çiçeği, çay yolu, çiçek bahçesi, kırmızı lale, papatya, yarım gelin yanağı gibi isimler alan Hemşin çorabının unutulmaması ve daha geniş kitlelere ulaşılması için belediye öncülüğünde atölye açıldı.

Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü bünyesinde atölyede açılan kursta, Kültür ve Turizm Bakanlığı çorap örücülüğü kültür sanatçısı ve usta öğretici Reyhane Bozkurt, farklı yaş gruplarından 15 kadına dokumacılık eğitimi veriyor.

Reyhane Bozkurt, basın mensuplarına, özellikle Hemşin ve Çamlıhemşin ilçelerine özgü çorabın farklı boyut ve desenlerde üretildiğini, kullanılan motife göre çoraplara isim verildiğini söyledi.

Yörede çorabın kültürel değerinin çok büyük olduğunun altını çizen Bozkurt, «Hemşin çorabı çeyizlerimizin olmazsa olmazıdır. Eski tarihlerden bu yana bir kızın çeyizinde en az 60-70 çorap olmalı. Erkek, bayan çorabı olarak. Bu çoraplar çeyiz sandığı açıldığı zaman eşe dosta hediye verilirdi. Çorap olmayan sandık boş bir çeyizdi bize göre. Bizde önemi çok büyük.» dedi.

Bozkurt, Hemşin çorabının tanıtımı için büyük çaba harcadıklarını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

«Coğrafi işaret serüveninin ardından artık tanıtım çalışmaları meyvelerini vermeye başladı. Coğrafi işaret ile daha çok kitlelere ulaştı. Biz de daha çok üretmeye başladık. Kursiyerlerimiz daha çok çorap örmeye başladı. Çoraplarımızı Pakistan’dan, Japonya’dan, Hollanda’dan tutun KKTC’ye, birçok ülkeye gönderiyoruz, sipariş alıyoruz. Uşak, Hakkari, Şırnak’tan, Türkiye’nin her yerinden talep geliyor. İstenilen renk ve ölçüye göre örüp gönderiyoruz.»


Çorabın dokuma aşamasında başlangıcı ile topuk kısmının yapımının zor olduğunu anlatan Bozkurt, «Beş şişi aynı anda kullanmak insanlara zor geliyor. Kızım bile 'Beş şiş çok sıkıcı, iki şiş ile olmaz mı?' diye soruyor. Öğrendikten sonra bir çorabı 4 günde bitirebilirsin. Kısa çorabı 4 günde, uzun çorabı bir haftada bitirebilirsin. Örnek ve işlemesi ayrıntılı ve renkli ise daha çok zaman alabiliyor.» diye konuştu.

Reyhane Bozkurt, siparişleri genellikle Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü ile kendisine ait sosyal medya hesapları üzerinden aldıklarını kaydederek, yurt dışındaki gurbetçilerin yanı sıra daha önce Rize’yi ziyaret eden yabancı turistlerin de sipariş verdiğini aktardı.

Kısa çorapların fiyatının 50 liradan başladığını ifade eden Bozkurt, «Uzunluğuna göre ortalama 300 liradan satılıyor ama işleme zorluğu ve nakışlarına göre 1000 liraya ulaşan çoraplarımız oluyor. Çorabın ince ayrıntıları ve renk ayrımları çok önemli. Bazen bir çift çorabın işlemesi, nakışına göre 15 günü buluyor.» dedi.

Bozkurt, Fas ve Rusya’dan iki değerli geline sahip olduklarını kaydederek, «Hemşin’e gelin geldiler. Elbette köy ortamı olduğu için sıkılıyorlardı. Gerçekten çok uyumlu ve hevesliler. Her anlamda çok başarılılar. Çorapta elbette beş şiş ile örüldüğü için zorlanıyorlar ama öğreniyorlar. Azimliler.» diye konuştu.
— Rus ve Faslı gelinler de kursa katılıyor

Kursa katılan Irina Geçim, Rusya’nın St. Petersburg şehrinden evlenerek Türkiye’ye geldiğini, 2 yıldır Rize’de yaşadığını söyledi.

Eğitim için kursa gittiğini anlatan Geçim, «Tavuklarım var, kursa gidiyorum. Artık köylü oldum. Yavaş yavaş çorap örmeye alışıyorum. Birazcık zor. Başladığımda ilk zamanlar zor geçti ama hocam çok güzel öğretiyor. Hata yaparsam yardım ediyor.» dedi.

Geçim, henüz çorap bitirmediğini belirterek, «İlk ördüğüm çorabı rafa koyup izleyeceğim. Benim ilk işim olduğu için.» ifadesini kullandı.

Fas'ın Kazablanka şehrinden Rize’ye gelin gelen Sofya Geçim, sıkıldığı için kursa katıldığını ve yöresel el işlerini öğrenmeye başladığını anlattı.

Fas’ta terzinin yanında modelist olarak çalıştığını kaydeden Sofya Geçim, «Burada şimdi dikiş yapıyorum. Çorap yapmayı öğreniyorum. Çok keyifli. Fas’a akrabalara çorap gönderdim.» diye konuştu.
laz .orabı, elde örülen çoral, hemşin çorabı, hemşin laz çorabı, karadeniz çoral örme, nasıl el çorabı örülür