LAZLARIN YENİ YIL RİTÜELİ : ǨALANŤA

LAZLARIN YENİ YIL RİTÜELİ : ǨALANŤA

Lazlarda Ǩalant̆a nedir? Ǩalant̆a ne demek? Ǩalant̆a zamanı neler yapılır?

Lazlarda eski bir gelenek olan ǩalant̆a, Rumi takvime göre yeni yılın ilk günü sayılan Ocak ayının 14.  gününde çeşitli ritüellerle kutlanır. Yeni yılın bereket ve bolluk içinde geçmesi için o gün para harcanmaz. Kış ayı olması sebebiyle kışlık yemişler, kuru meyveler, kümeler gelen misafirlere ikram edilir. Bu özel günde çocuklar kapı kapı dolaşırlar. Ev sahipleri kapıya gelenleri sevindirir. Yedirip içirir ve ceplerine, torbalarına hazırladıkları yemişlerden doldururlar.

Bu özel günde, kız çocukları ve dişi buzağılar bereketi simgeler. Ev sahipleri evlerine kız çocuklarının gelmesini bekler ve isterler. Bu ritüele eğlence katmak için insanlar çeşitli kılıklara da girip kapıları çalarlar. Eve gelmesi istenmeyen, makbul sayılmayan kişileri kandırıp geri çevirirler.

Ahırlarında dişi buzağısı olanlar buzağılarını evlerine alırlar. Ayrıca bu gecede inanışa göre uğursuz saydıkları ruhlar aleminden misafirlerin gelip bereketi kaçırmaması için tüm yemek dolu kapların üstlerini örterler.


Ǩalant̆a gününden itibaren 12 gün hava durumunu takip ederler. Her günün hava durumu sırasıyla yılın her ayını temsil eder ve bu takibe göre bir tarım takvimi oluştururlar.

Merve Alçiçek -lazca.org Arhavi