İrfan Çağatay Aleksiva

Milliyetçilik bir idrak yolları hastalığıdır

Milliyetçilik bir idrak yolları hastalığıdır, idrak yollarında iltihaplanmaya ve mantık zincirinin kırılmasına sebep olur. En sonunda da masallara inanan, sorgulamayan, araştırmayan bir örümcek kafalıya çevirir sizi. Bu hastalıktan korunun!

Irfan Cagatay Aleksishi

Gürcü Faşistlerin İdrak Yolları Bozuklukları – 1

Size bazı Gürcü demagogların popülizm tüten mesnetsiz iddialarından, Lazların milliyetçi duyguları okşayan masallarından bahsetmek istiyorum. Lazlara Gürcü propagandası yapmak için uydurulmuş bu hikayelerin arka planında aslında Gürcistan devletinin sınırlarını genişletme kaygısı hakimdir. Bunu da peşinen söyleyeyim.

Özellikle Gürcistan tarafının Sarplı Lazlarından dinlediğimiz bir hikayeye göre güya en eski Gürcü yazısı olan Asomtavruli aslında Lazların icadı imiş!

Bazı Gürcü "bilim adamlarına” göre en eski Gürcü alfabesi olan Asomtavruli, Kolkhlar tarafından icat edilmiştir. Hatta İason ve Media hikâyesindeki bir diyalogu referans ederek bu alfabenin Yunanistan’a bile götürülerek Yunan alfabesine temellik ettiği söylenmektedir.

Yani demek istedikleri siz Lazların alfabesi vardı, bu alfabe Yunancadan daha eskidir ve Yunan Alfabesi sizin alfabenizden esinlenerek oluşmuştur. Son derece gurur okşayıcı değil mi? Fakat buranın arka planında kast ettikleri, "bu alfabeden Gürcü alfabesi türemiştir, Lazlar Gürcü kültür hayatının bir parçasıydı ve bir parçası olarak devam etmelisiniz. Biz ne kadar Kartvelsek, siz bizden daha Kartvelsiniz, hepimiz Kartveliz! Bu arada Yunan alfabesi de Gürcü alfabesinden türemiştir”.

Pekiyi soralım bu arkadaşlara, bu teoriyi destekleyen dolaylının dolaylısı bazı ihtimaller haricinde bir şey var mı? Size hemen çeşitli mitolojileri gerçekten olmuş olaylar olarak anlatmaya başlarlar. Ne uzatayım…

Asomtavruli ile Lazca yazılmış herhangi bir tarihi metin yok. Tarihi metin olmadığı gibi, aslında Gürcü harfleriyle Lazca yazılmış en eski metin Nikolay Marr’ın 1910’da yayınlanan kitabında yer alıyor. Bundan daha eskisi yok!

Gürcüler anlattıkları bu "tarihi gerçeklerden!” hareketle "Gürcü alfabesi sizin dedelerinizin alfabesi, Gürcülerden çok sizin alfabeniz, Lazca yazacaksanız Gürcü alfabesiyle yazın. Bununla birlikte filancaların uydurduğu Laz Latin alfabesini kullanmayın. Zaten Lazcanın seslerini de karşılamıyor. Oysaki Gürcü alfabesi Lazcanın, Megrelcenin ve Svancanın seslerinin hepsini göstermeye yeter” diyorlar.

İS 6. Yüzılda oluşturulduğu sanılan Gürcü alfabesinin Lazcanın yazımında kullanıldığı tamamen yalan. Dediğimiz gibi en eski Gürcü harfli Lazca metin 1910 tarihli Gürcü dilbilimci Niko Marr’ın "Lazca Gramer ve metinler” adlı çalışması. Bununla birlikte Latince ile yazılmış en eski metinler Lorenzo Hervás’e ait ve 1787 tarihli. Gürcüce harfleriyle yayınlanmış kitapların bütünü (Kutelia’nın Lazuri Paramitepe adlı masal kitabı hariç) üniversite öğrencilerinin Lazca öğrenmeleri, gramer araştırmaları yapabilmeleri için yapılmış akademik kitaplar. Edebi Lazca ise İskender’den bu yana ekseriyetle Latin harfleriyle yazılmıştır.

Gürcü alfabesinin Lazcanın bütün seslerini karşıladığı ise tam olarak gerçeği yansıtmıyor. Çağdaş Gürcü alfabesinde 33 harf vardır. Oysa ki Lazcada 35 harf mevcuttur. Gürcücede /y/ ve /f/ harfleri yoktur. /y/ harfi eski Gürcücede vardı ve /ჲ/ şeklindeydi, ancak /f/ harfi eski ve yeni Gürcücede yoktur. Bu sesin yazılması için Yunanca (ya da Rusça’dan) /ჶ/ şekli ödünçlenmiştir. Yani Lazcayı Gürcü alfabesi ile yazabilmemiz için en az iki harf eklememiz gerekir.

Bir taraftan Lazca Latininde kullanılan üzeri apostroflu harflerle akılları sıra dalga geçen bu arkadaşlar bir taraftan da Svancanın yazımı için Gürcü alfabesini dayatmaktalar. Hem de 18’i sesli, 33’ü sessiz olmak üzere toplam 51 harfe sahip Svancanın yazımı için üstü noktalı ve çizgili, şapkalı, evrilmiş-çevrilmiş harflerden oluşan bir alfabeyi. Onlar için önemli olan Gürcü harfleriyle yazılması, nasıl yazıldığının bir önemi yok. Ayrıca bu durum her alanda rastladığımız Gürcü çifte standardını da ifşa ediyor.

Bu arada ilkokul eğitimi almış bir çocuk bile Yunan alfabesinin Fenike alfabesinden esinlenerek ortaya çıktığını bilir. Ama Gürcistan’ın akademisyen tarihçileri henüz bunu da öğrenememiş gibi görünüyorlar.

Gürcü propagandistler Lazcanın Gürcü harfleriyle yazıldığını ispatlamak için bir de tarihi metin sunuyorlar. Parkhali Manastırı’nda (Yusufeli’de) bir kitabede geçen çaşdudaray kelimesinin Lazca olduğunu, burayı imar edenlerin de Lazlar olduklarını ileri sürerek, bu dayanaklarla Lazların eskiden Gürcü alfabesini kullandıklarını söyleyebiliyorlar. Bir cümle içerisinde geçen tek bir kelime (ki çaşdudaray pek de Lazca imiş gibi durmuyor!) Lazların Gürcüceyi edebi dil olarak kullandıklarını ispatlamak için yeterli onlara göre.

Nereden baksan tutarsızlık!

Milliyetçilik bir idrak yolları hastalığıdır, idrak yollarınızda iltihaplanmaya ve mantıklı düşünememeye sebep olur. En sonunda da masallara inanan, sorgulamayan, araştırmayan bir örümcek kafalıya çevirir sizi. Bu hastalıktan korunun!

Emojiye tıkla - Yorum yap - Paylaş
Bu içeriği Sosyal Ortamda Paylaş

Bu haberi okuyanlar aşağıdakileri de okudu



GÜRCÜ İŞÇİYİ ARI SOKTU  HASTANEDE YAŞAMINI YİTİRDİ
Haber
GÜRCÜ İŞÇİYİ ARI SOKTU HASTANEDE YAŞAMINI YİTİRDİ

RİZE’nin Derepazarı ilçesinde bahçede çay toplayan Gürcistan uyruklu Gigla Shantadze’yi (34) arı soktu.

Lazlar Gürcü Değil
İsmail Avcı Bucaklişi
Lazlar Gürcü Değil

Kartveli kavramına güney Kafkasyalı dört halk dahil ediliyor. Laz, Megrel, Svan, Gürcü. Burada şu soruyu sormak gerekir: Kartveli üst kimliği ne anlama geliyor, halkların

SOVYETLER BİRLİĞİ YÖNETİMİNDEKİ LAZLARIN SÜRGÜN VE ASİMİLASYONU
Lazların Tarihi
SOVYETLER BİRLİĞİ YÖNETİMİNDEKİ LAZLARIN SÜRGÜN VE ASİMİLASYONU

Sovyet yönetimininin ilk yıllarında oldukça özgür olan Sovyetler(Gürcistan)Birliği Lazları, nüfus kayıtlarına kendi etnik kimlikleriyle kaydedildiler. Lazca okullar açıldı. Laz

Lazlar Gürcü mü?
Selma Koçiva
Lazlar Gürcü mü?

Kitabın bir çok yerinde ısrarla ve adeta okurlarına şartlandırmak istercesine, " esar Gürcü boylarından olan Lazlar ve Megreller" İfadesi geçmektedir. Lazlar ve Megrellerin, Gürcü

18 MART DÜNYA EMEKÇİ KADINLAR GÜNÜNDE LAZ KADINLARI
Ramazan Kosanoğlu ǨLEMURİŞİ
18 MART DÜNYA EMEKÇİ KADINLAR GÜNÜNDE LAZ KADINLARI

Kadın olmak 18 Mart Emekçi Kadınlar Günü'ne bir de buradan bakalım

Gürcistan Cumhurbaşkanı okullarda Megrelce ve Svan dillerinin öğretilmesini önerdi
Lazca yayınlar
Gürcistan Cumhurbaşkanı okullarda Megrelce ve Svan dillerinin öğretilmesini önerdi

Gürcistan Cumhurbaşkanı okullarda Megrelce ve Svan dillerinin öğretilmesini önerdi

Gişiş yap yada ücretsiz üye ol

İçerik Takvimi

Rize nöbetçi eczaneleri
HANGİ BELEDİYEYİ DAHA BAŞARILI BULUYORSUNUZ?