ARKABURİ YAŞAR TURNA

 Arkaburi Yaşari, Kemençeci Yaşar, Yaşar Turna.

Yaşar Turna, Arkaburi ar didi Lazi ren. Lazepeşeni do kyulturiçǩunişeni p̌eciti şuri ren. Hemuşi oç̌andinuk ǩianaşi mendra svalepeşak ignapu. Lazist̆aniz, Arkabiz, ç̌andape, davetepe iri hemuş kemençek  doşenu. Vitoorvoni ǯanaz boret nağuruşi. Miz ǩipt̆xatna ǩayi gurite şinomz Yaşari. 

Mu ǩayi dulyape do ǩaidepe memaşkvezdoren.

Haǯi ha msǩva ǩoçişeni, bozomuşi maçarale İnci Derya Turna ǩala ar mǯika mebip̌aramitaten. 

-Babatǩvani oç̌andinuşe muç̌o gyoçku, çǩva mutu oç̌andinamt̆uyi, çǩva soti içalişamt̆uyi?

Kemençeşi meraği dido ç̌ut̆at̆uşi ar Rizenari kemençe naoç̌andinamz ǩoçi seyiri vuşi kogamuçǩu.

Babaçkimi ipti Erzurumiz, Erzincaniz do P̌oliz inşaatepez içalişu. P̌oli do Ankaraz kimi gazinopez kogamaxtu. Arkabiz orkestra vardodginaşakiz, daveti, sunneti do ç̌andapez kemençe do akordeoni oç̌andinamt̆u. Arkabişen çǩva kyoyepeşe do yakini ilçepeşeti ulut̆u. Ma ilkokuliz bort̆işi Alamanya’şe oçalişuşe idu, uǩule çǩuti miyonatez ama izinişe moxtuşi oxoriçǩuni diç̌u do ar çǩva muzti varalu hekşa.

Berlin’ işi muzez ǩaidepemuşi svarun. Lazuri 45’ luği plağepemuşi navarognu do navariyucu miti vardoskidu. Dido ǩayi aǯonez iriz ǩat̆a dulyapemuşi. Dido msǩva do gurişi dologzoni sersi uğut̆u . Na iç̌u oxoriçǩuni xvala muk xoloti dovu do kododginu. Çay Fabrikaz mudurişi refakati iǩomt̆u.

-Mukti kemençe iǩomt̆uyi xvala oç̌andinamt̆uyi?

Viťoorvoni ǯaneri ivuşi arǩele oçandinuşi, arǩeleti kemençe oxanuşi usta divu. Kemençeşi klavyez ar muntxa keluçanu do çkar navart̆u ar ağani klavye dovu.

-Naǩo ǯanerit̆u ğuruşi?

Şurimşine babaçkimi 1990’iz  domiğurez,  jureneçido vit̆orvo(58), jureneçido vit̆onçxoro(59) ǯanapezt̆u.

-Amerika’ şe muç̌o idu, mot ucoxez, mipeǩala idu? Hekşen moxtuşi mupe giǯvez kokşunani?

Almanya , Hollanda, Belçika do İngiltere'şe muşebura idu. Hemyerepez konserepe meçu, kyulturimuşi, birapamuşi doguru, ognapu. Hemuşǩule Amerika’ şe idu. Hek Bora Özkök yado ar arkadaşi uyonut̆u, organizatori. Turkiye’şe turistepe moyonamt̆u. Babaçǩimiti hemuk oyonu Amerika’ şe. Hek ar dansişi mektebiz Lazuri birapapeçǩuni do horonepeçǩuni doguru hemtepez.

Kemanişen çǩva ǩat̆a oç̌andinonepe gyaleç̌etu. Arkadaşimuşi Boraz bile flütişi oçandinu babak dogurudort̆un.

-Babatǩvani çǩu sanatkari do kemençeçi miçkinan do oxoritǩvaniz muperi ǩoçitu, tǩvati giç̌andinamtezi oxoriz?  

Babaçǩimi oxoriz dido msǩva ar ǩoçi, dido msǩva ar babat̆u. Nanaçǩimi ont̆uleşen moxtaşi moyşvacaz yado he didi oxoriçǩunişi avliz ar oǩanǯuroni dovudort̆un. Sum ǩoçi int̆ret̆u. Çamepeşi do pğukurepeşi ğariz oǩanǯuruk çǩu ….. Oxoriçǩunişi tudelendo, ntxirepunaçǩunişen ar ğali golilut̆u. Babaçkimik teǩauti ivuşi hek ar karmate dovu. Manabrepeşi lazutepe omǩvapu ǩayi uǯonut̆u do ar kilo mǩveri bile varyuzdamt̆u hemtepez. Xeyirişeni iǩomt̆u mut̆u varyuç̌op̌umt̆u.

Zabuni manabrepez lemşi gyuç̌amt̆u; mtviri do mç̌imaz varoǯǩert̆u ulut̆u oxorimutepeşe do ar ǩuruşi geç̌areri vareç̌op̌umt̆u. Eletriğişi duyla, inşaatişi duyla xemuşiz ǩat̆a duyla muxtamt̆u.

İriz nuşvelt̆u, guri çiçkut̆u.. Oxoriçkuniz musafiri p̌ote eksuği varivet̆u, dido oromt̆u babak ǩoç̌epez…

Çǩuniǩala arkadaşisterit̆u. Yangazoba p̌atǩonari ugeyçamu boret babaçǩunişi. Doxedut̆u, tolepeçǩuniz moǯkert̆ez do oxomoǯonap̌emt̆ez tersi nabikomt şeyepe. Kitabepe, ǩazetape, dergepe emiç̌op̌umt̆ez, mukti iǩitxomt̆u, bulmacape ǩayi uǯont̆u.

İncirt̆aşi odaçǩunişe mulut̆u do emotfamtez, maxvelt̆ez. Ma leksi biǩitxaşi dido ibgartu, guri kelanǩanet̆u. Çaçxalimcepez Yasini iǩitomt̆u, Cumaşeti uxtimu variǩomt̆u.

Folklorişi ekibite nam svaşe uluna mati mendemiyonamt̆u do heşote dido sva kobžiri Türkiyez. Hemuşe dido şeyişeni eʒxeri bore, dido mp̌orom hey

-Tǩvaniz mitik çǩar obiru do oç̌andinuşe gekteri vareni?

 Babaçǩimik obiru do oç̌andinuşeni dido plaketepe do şiltepe ǩeç̌op̌u. Çǩu xut cuma do da boret ama çkarik kemençe varmaç̌andinenan.  Cumaçkimiz sazi aç̌andinen. Ma berobaşen beri oç̌aruşe meraği bore. Teşke kodobigurati kemençe babaçǩimişen, hamuşeni dido guri ç̌veri miğun.

-İriz kuçkin Lazuriçǩunik şuri ç̌kidomz, tǩvati, çǩuti muntxanepe biǩomt. Pç̌arumt, bip̌aramitamt, bognapamt. Ama haǯineri oraz Lazuri oskedinu çetini duyla ren, iriz alboniti varuçkin, oxorepezti op̌aramitu tamo tamo nişkven. Yaşar Turna’k Lazuri ǩaidepe naibiru do haǯişe namemaşkvez iptineri şurepeşi ren do haǯi ǩort̆uǩo Lazepeşeni do Lazurişeni mu iduşunamt̆u, mu iǩomt̆u?

Haǯi babaçǩimi ǩort̆uǩo ç̌anda do davetepez xolo geleç̌amt̆u, osteramt̆u do isrtert̆u. Mcveşi adetepeçǩuni xolo ognapamt̆u. Lazuri albumepe diǩomt̆u. Ndari do çetini ndğalepez haǩo axenu. Haǯi iri şeyi mǯiǩa çǩva ǩayi ren do daha dido do msǩva dulyape iǩomtu, heşo pxesapum. Axx babaçǩimi, dido ordo igzalu…

-Tǩvani nçarelepeşi bip̌aramitat. Ç̌ut̆a Oxori, Lazuri nç̌areli leksişi kitabi tǩvani ren do majurani kitabi moxtaseni, çǩva mu oxenu ginonan Lazurişeni?

Ma Turkuli nç̌areli jur kitabi miğun ama Lazuri ar. Lazuri nç̌areli vit̆oxut isa hekaye miğun. Bucaklişi İsmailiz komepçi. Hemuk mundez kitabi vasen vamiçkin, pçumer. Ar çǩva oşidoeçi Lazuri leksi miğun. Ham nç̌arelepeçǩimi ma kitabi varmaxenuna, animsepeçǩimik vanorenan ar mutu, heşo biduşunam.

-Babatǩvanişi ǩaidepeşi eni na moǩǯonan nenapete doboç̌adinat..

Dido namomǯonz ar birapamuşi:

Zati komiğutu guri pupuli

Haǯi memanžinu ar çǩva burguli

Duzi varmagzalen gobulu ğuli

Ar xe gelemisvi sevgyuliçǩimi

Ha gençluği ar çkva xeşe varmulun

Ǯanaz nosi varuğun emtuman yulun

Xarǩişi nositen ǩoçi vargulun

Ǩayi iduşuni sevgyuliçǩimi

Ar çǩva guriz miğun neknaş meptare

Xelineri inşallah gobiktare

Var miǯvina ǩianaz gebiktare

Si karari meçi sevgyuliçǩimi

Ǩiş diçodu moxtu Mart̆i, Nisani

Ma ǩabuli miğun muntxaren skani

Ar kobogna nuǩusǩaniz Yaşari

Cennetişe idare gyuliçǩimi