ARHAVİ' DE BİR GÜRCÜ GELİN

  ARHAVİ’ DE BİR GÜRCÜ GELİN

Arhavi'de bir Gürcü gelininin evine misafir oldum. Kendi memleketinden üç arkadaşıyla birlikte, güler yüzle ağırladı beni. Bu misafirlik neden yazıya dökülmeli, neden kayıtlara geçmesi ihtiyacındayım? Sebep: Tesadüfen evinin önüne düştüğüm güzel Maya!

Önce Gürcistan' dan getirdiği kahveyle Türk Kahvesi yaptı bize. İroni bu cümleyle başlıyor işte. Hayatın ironisi! Kahvelerimizi yudumlarken arkadaşlarıyla Gürcüce konuştuğu için özür diledi benden. İnsanın anadilini konuştuğu için aykırı kalmasının tuhaflığını öylesine biliyordum ki...

Rica ettim ondan, aksine Gürcüce konuşmaya devam etmesini istedim. O zaman, aslında tane tane konuşursak zaten birbirimizi anlayacağımızı söyledi Maya. Sol elinin bileğini gösterdi. Hiç de kötü olmayan biraz Lazlaşmış Türkçe'si ile " Burayı kessek senunkiyle ayni kan akacak" dedi. " Sen 3'k'ayi diyor, ben 3'k'ali; sen moxti diyor, ben modi. Gurci, Lazi, Megreli fark etmez, biz ayni. Biz bir, kardeş." dedi. Gözlerimin büyüdüğünü fark etmiş olacak ki; bir es verip mutfağa gitti. Kocaman ayaklarıyla adım attıkça döşemeleri inleterek bu defa da baklava getirdi. Bir ironi de buradan yansın(!)

" Çok üzülüyorum, bu topraklar bizim. Siz, biz asırlardır buradaydık. Hep buradaydık. Hep buradaydınız. Hiçbir yerden gelmedik. Lazlar da bir yerden gelmedi. Sahilde yaşayanlara Laz diyorduk biz. Balıkçılık yapıyorlardı. Buradaki ilk işleri balıkçılıktı. Trabzon'dan, belki de Samsun'dan bu yana." dedi.

Tüm değişimlerin, "insan becaişleri" ile olduğunu, dillerin, kültürlerin, hatta yaşayışların bu sebeple asimilasyona uğradığını anlattı. Öyle hararetli konuştu ki; ara ara nefesi kesildi. Sanki tüm bunları anlatmak için birini bekliyordu. Sanki bildiği her şeyi anlatmaya ihtiyaç duyuyordu. Bir an elini beline koyup "Hoş Sumela Manastiri Osmanli İmperya yapmadi", “Burada birileri vardı” dedi. Kendi topraklarımızda ezelden var olduğumuzu ispatlama çabası içerisinde oluşumuzun acı tablosuydu Maya...Lazlar, Megreller ve belki de Gürcüler adına.

İran'ın Gürcistan sınırındaki Pereydan Köyü ile, Gürcistan'ın K'axeti Köyü arasında yapılan insan becaişinin orada nasıl bir asimilasyon yarattığını, şimdi bu sınır boylarındaki insanların ne Gürcü, ne Acem olabildiğini, arada kalmışlıklarını anlattı.

Konuşmanın devamında gözleri doldu. Biraz daha yakın tarihten bahsetti. Sarp sınır kapısından... Teller koyulduktan sonra, parçalanan ailelerden, yarım kalan hayatlardan...Bu dönemlere ait filmleri izledikçe içinin sızladığını söyledi.

Hasılı; son ağacın kurumasını beklememek gerek!

Kardeşlik eşitliktir. Birbirimize birbirimizin üstünlükleriyle ya da ayrılıklarıyla yaklaşmak, hayat içerisindeki ilişkilerimizi fark edememek, yok saymak halkları; Lazları, Megrelleri, Kürtleri, Çerkezleri ve topraklarımızdaki onlarca zenginliği öldürüyor. Kazım’ ın dediği gibi “ Birbirimizi anlamamız için aynı dili konuşmamıza gerek yok, ezildikten sonra hepimiz aynı şarabız”.

Birilerinin yarattığı evlat ayrımına sadakat göstermek varlığımıza, özümüze ihanettir. 

_Maya, anlattıklarından anladığım kadarıyla Türkiye'deki akademik sisteme göre Pratisyen Hekimliğe denk bir mesleğe sahip. Gençlik hayali, Rusya'da başladığı tıp eğitimini orada tamamlayıp uzman olmakmış. Başaramamış. Hayat onu Arhavi'nin bir köyüne getirmiş. Devam edebilirdin dediğimde, pencereden dışarı baktı bir kaç saniye. Çok uzak kaldığını söyledi. "Araya bir sürü farklı şey, bir sürü farklı 'dil' girdi. Sanırım artık toparlayamam" dedi.

Maya, en kısa zamanda içinde birikenleri yeniden konuşacağız. Sen 3'k'ali diyeceksin, ben 3'k'ayi!

Merve ALÇİÇEK